Kabuk Programlama

ArticleCategory: [Es gibt verschiedene Artikel Kategorien]

AuthorImage:[Ein Bild von Dir]

TranslationInfo:[Autor und Übersetzer]

original in en Katja and Guido Socher 

en to tr Ceyhun ELMAS ve Erdal MUTLU 

AboutTheAuthor:[Eine kleine Biographie über den Autor]

Katja LinuxFocus'un Alman editörüdür. Tux, film, fotografçılığı ve denizi sever. Ana sayfasına buradan ulaşabiliriz.

Guido uzun zamandan beri bir Linux hayranı ve Linux'u dürüst ve açık insanlar tarafından tasarlandığı için seviyor. İşte bu ona açık kodlu dememizin bir nedeni... Guido'nun sanaldoku sayfası: linuxfocus.org/~guido

Abstract:[Hier sollte eine kleine Zusammenfassung stehen]

ArticleIllustration:[Das Titelbild des Artikels]

ArticleBody:[Der eigentliche Artikel. Überschriften innerhalb des Artikels sollten h2 oder h3 sein.]

Neden kabuk programlama ?

Betiğin oluşturulması

    #!/bin/sh 
   

Yorumlar

Değişkenler

degisken=deger

#!/bin/sh
# Bir değer ata:
a="Merhaba Dünya"
# Şimdi "a" nın değerini yaz:
echo "a nın değeri:"
echo $a

a nın değeri:
Merhaba Dünya

num=2
echo "this is the $numnd"

num=2
echo "this is the ${num}nd"

Kabuk komutları ve denetim yapıları

 cat dosya.txt | awk -F, '{print $1 "," $3 }' 

Adam Bor, 34, India
Kerry Miller, 22, USA

Adam Bor, India
Kerry Miller, USA

    grep "merhaba" dosya.txt | wc -l

find . -mtime -1 -type f -print

tar xvf dosya.tar dosya1 dosya2 ...

#!/bin/sh
# Tırnaklar ters tırnaktır (`),  normal tırnak değil ('):
tar -zcvf ensondegisen.tar.gz `find . -mtime -1 -type f -print`

if ....; then
   ....
elif ....; then
   ....
else
   ....
fi

[ -f "dosya" ]     : "dosya" nın dosya olup olmadığını denetler.
[ -x "/bin/ls" ]   : /bin/ls çalıştırılabilir bir dosya olup olmadığını denetler.
[ -n "$değisken" ] : $degisken'in herhangi bir değer taşıyıp taşımadığını 
                     denetlemektedir.
[ "$a" = "$b" ]    : "$a" nın  "$b" ye eşit olup olmadığını denetlemektedir.

#!/bin/sh
if [ "$SHELL" = "/bin/bash" ]; then
  echo "Giriş kabuğunuz bash (bourne again shell) dır."
else
  echo "Giriş kabuğunuz bash değil $SHELL dir"
fi

[ -f "/etc/shadow" ] && echo "Bu bilgisayar gölge şifrelemesi 
                                      (shadow passwords) kullanıyor."

#!/bin/sh
eiletidizini=/var/spool/mail/james
[ -r "$eiletidizini" ] || { echo "$eiletidizini dizinini okuyamıyorum" ; exit 1; }
echo "$eiletidizini de eiletiniz var.:"
grep "^From " $eiletidizini

case ... in
...) burada birşeyler yap;;
esac

file lf.gz

sonuç:

lf.gz: gzip compressed data, deflated, original filename, 
last modified: Mon Aug 27 23:09:18 2001, os: Unix

#!/bin/sh
ftype=`file "$1"`
case "$ftype" in
"$1: Zip archive"*)
    unzip "$1" ;;
"$1: gzip compressed"*)
    gunzip "$1" ;;
"$1: bzip2 compressed"*)
    bunzip2 "$1" ;;
*) error "File $1 dosyası smartzip ile açılamıyor.";;
esac

select var in ... ; do
  break
done
.... şimdi $var kullanılabilir ....

#!/bin/sh
echo "En favori işletim sisteminiz hangisidir?"
select var in "Linux" "Gnu Hurd" "Free BSD" "Diğer"; do
        break
done
echo "Seçiminiz $var dur."

En favori işletim sisteminiz hangisidir?
1) Linux
2) Gnu Hurd
3) Free BSD
4) Diğer 
#? 1
Seçiminiz Linux dur."

while ...; do
 ....
done

for değişken in ....; do
  ....
done

#!/bin/sh
for degisken in A B C ; do
  echo "değişkenin değeri $degisken"
done

#!/bin/sh
# RPM paketlerinin içeriğini listeler
# KULLANIM: rpmgoster rpmdosya1 rpmdosya2 ...
# ÖRNEK: rpmgoster /cdrom/RedHat/RPMS/*.rpm
for rpmpaketi in $*; do
  if [ -r "$rpmpaketi" ];then
    echo "=============== $rpmpaketi =============="
    rpm -qi -p $rpmpaketi
  else
    echo "HATA: $rpmpaketi dosyası okunamadı."
  fi
done

#!/bin/sh
echo *.jpg

#!/bin/sh
echo "*.jpg"
echo '*.jpg'

#!/bin/sh
echo $SHELL
echo "$SHELL"
echo '$SHELL'

/bin/bash
/bin/bash
$SHELL

echo \*.jpg
echo \$SHELL

*.jpg
$SHELL

#!/bin/sh
# Eğer, 3'ten daha az paramtre verilmişse, yardım mesajı görüntülenecektir:
if [ $# -lt 3 ] ; then
cat <<YARDIM
ren -- birden fazla dosyanın adını sıradan ifadeler kullanarak değiştirmektedir.

KULLANIMI: ren 'sıradanifade' 'yerinekonulacakifade' dosyalar...

ÖRNEK: tüm *.HTM dosyalarını *.html olarak değiştirmek için:
  ren 'HTM$' 'html' *.HTM

YARDIM
  exit 0
fi
ESKI="$1"
YENI="$2"
# shift komutu, komut satırından verilen parametre listesinden 
# bir adet parametreyi silmektedir
shift
shift
# Şimdi $* tüm dosyaları içermektedir:
for dosya in $*; do
    if [ -f "$dosya" ] ; then
      yenidosya=`echo "$dosya" | sed "s/${ESKI}/${YENI}/g"`
      if [ -f "$yenidosya" ]; then
        echo "HATA: $yenidosya zaten var"
      else
        echo "$dosya sı $yenidosya olarak değiştirilmektedir ..."
        mv "$dosya" "$yenidosya"
      fi
    fi
done

fonksiyonismi()
{
 # Fonksiyon gövdesinde (içerisnde) $1, fonksiyona verilen ilk parametre
 # $2 ikinci vs.
 fonksiyonun gövdesi
}

#!/bin/sh
# vim: set sw=4 ts=4 et:

yardim()
{
    cat <<YARDIM
xtitlebar -- xterm, gnome-terminal veya kde konsole un adı değiştirir.

KULLANIMI: xtitlebar [-h] "başlık"

SEÇENEKLER: -h yardim metin

ÖRNEK: xtitlebar "cvs"

YARDIM
    exit 0
}

# Hata durumunda veya -h parametresi verildiğinde yardim 
# fonksiyonunu çağırmaktayız:
[ -z "$1" ] && yardim
[ "$1" = "-h" ] && yardim

# konsole'un başlığını değiştirmek için kaçış kodu gönder:
echo -e "\033]0;$1\007"
#

#!/bin/sh
yardim()
{
  cat <<YARDIM
Bu genel bir parametre işlemcisidir. 
ÖRNEK KULLANIM: cmdparser -l merhaba -f -- -dosya1 dosya2
YARDIM
  exit 0
}

while [ -n "$1" ]; do
case $1 in
    -h) yardim;shift 1;; # yardım fonksiyonu çağrıldı
    -f) opt_f=1;shift 1;; # opt_f değişkenine değer atandı
    -l) opt_l=$2;shift 2;; # -l parametresi değer almaktadır,  
       -> shift ile 2 kaydırıldıktan sonar
    --) shift;break;; # seçenekler bölümünün sonu
    -*) echo "hata: $1 seçeneği tanımlı değildir. yardım için -h";exit 1;;
    *)  break;;
esac
done

echo "opt_f nin değeri $opt_f"
echo "opt_l nin değeri $opt_l"
echo "ilk parametre $1"
echo "ikinci parametre $2"

cmdparser -l merhaba -f -- -dosya1 dosya2

opt_f nin değeri 1
opt_l nin değeri merhaba
ilk parametre -dosya1
ikinci parametre dosya2

f.txt dosyasında -xx- arama:
grep -- -xx- f.txt

Örnekler

cp framework.sh benimprogram

#!/bin/sh
# vim: set sw=4 ts=4 et:
yardim()
{
  cat <<YARDIM
b2h -- ikili sayı sisteminde verilen bir sayıyı, onlu sayı sisteme çevirir

KULANIM: b2h [-h] ikilisayi

SEÇENEKLER: -h yardım metin

ÖRNEK: b2h 111010
için sonuç 58 olur
YARDIM
  exit 0
}

hata()
{
    # hata mesajını görüntüle ve çık
    echo "$1"
    exit 1
}

sonkarakter()
{
    # $rval değişkeni içerisine, verilen katarın son karakterini yerleştirir
    if [ -z "$1" ]; then
        # boş katar
        rval=""
        return
    fi
    # wc, çıktının sonuna biraz boşluk koymaktadır, 
    # sed'e gereksinim duymamızın nedeni budur:
    karaktersayisi=`echo -n "$1" | wc -c | sed 's/ //g' `
    # şimdi son karakteri elde et
    rval=`echo -n "$1" | cut -b $karaktersayisi`
}

kes()
{
    # verilen bir katarın son karakterini kesip, geriye kalanı 
    # $rval içine yerleştirir
    if [ -z "$1" ]; then
        # boş katar
        rval=""
        return
    fi
    # wc, çıktının sonuna biraz boşluk koymaktadır, sed'e gereksinim 
    # duymamızın nedeni budur:
    karaktersayisi=`echo -n "$1" | wc -c | sed 's/ //g' `
    if [ "$karaktersayisi" = "1" ]; then
        # katarda sadece bir karakter var
        rval=""
        return
    fi
    karaktersayisieksi1=`expr $karaktersayisi "-" 1` 
    # son hariç hepsini al:
    rval=`echo -n "$1" | cut -b 0-${karaktersayisieksi1}`
}
    

while [ -n "$1" ]; do
case $1 in
    -h) yardim;shift 1;; # yardım fonksiyonu çağırıldı
    --) shift;break;; # seçeneklerin sonu
    -*) hata "hata: böyle bir seçenek yok. Yrdım için $1. -h ";;
    *)  break;;
esac
done

# Programın ana kısmı
toplam=0
agirlik=1
# bir parametre mutlaka verilmelidir:
[ -z "$1" ] && yardim
ikilisayi="$1"
orjikilisayi="$1"

while [ -n "$ikilisayi" ]; do
    sonkarakter "$ikilisayi"
    if [ "$rval" = "1" ]; then
        toplam=`expr "$agirlik" "+" "$toplam"`
    fi
    # $ikilisayi'daki son karakteri çıkart
    kes "$ikilisayi"
    ikilisayi="$rval"
    agirlik=`expr "$agirlik" "*" 2`
done

echo "İkili sayı sistemindeki $orjikilisayi nın 
      onlu sayı sistemindeki değeri $toplam dır"

#!/bin/sh
# vim: set sw=4 ts=4 et: 
surum="0.1"
yardim()
{
    cat <<YARDIM
rotatefile -- dosya adını çevirir 

KULLANIM: rotatefile [-h]  dosyaadi

SEÇENEKLER: -h yardim metin

ÖRNEK: rotatefile giden
Bu program giden.2 yi giden.3, giden.1 i giden.2, giden i  giden.1 olarak
değiştirerek boş bir giden dosyası yaratacaktır

En fazla 10'a kadar değiştirmektedir.

sürüm $surum
YARDIM
    exit 0
}

hata()
{
    echo "$1"
    exit 1
}
while [ -n "$1" ]; do
case $1 in
    -h) yardim;shift 1;;
    --) break;;
    -*) echo "hata: böyle bir seçenek yoktur $1. Yardım için -h";exit 1;;
    *)  break;;
esac
done

# girilen verileri denetleme:
if [ -z "$1" ] ; then
 error "HATA: parametre olarak dosya vermeniz gerekmektedir, 
        yardım için -h kullanınız" 
fi
dosyan="$1"
# .1 , .2 vs. dosyalrını adını değiştir:
for n in  9 8 7 6 5 4 3 2 1; do
    if [ -f "$dosyan.$n" ]; then
        p=`expr $n + 1`
        echo "mv $dosyan.$n $dosyan.$p"
        mv $dosyan.$n $dosyan.$p
    fi
done
# orijinal dosyayı:
if [ -f "$dosyan" ]; then
    echo "mv $dosyan $dosyan.1"
    mv $dosyan $dosyan.1
fi
echo touch $ya
touch $dosyan

Hata ayıklama

sh -x garipbetik

sh -n sizin_programiniz

Kaynaklar

• Bash kabuğun man ve info sayfaları çok iyi yazılmış ve orada birçok faydalı kullanım bulabilirsiniz:
  man bash
  tkinfo bash
  (Ben standart info gezgininden nefret ediyorum, ancak tkinfo veya konqueror (url için info:/bash/Top ) oldukça iyidir)
• LinuxFocus'un GNU dosya araçları yazısı.
• LinuxFocus'un Düzenli yapılar yazısı.
• LinuxFocus'un AWK yazısı.
• LinuxFocus'un Temel UNIX komutları yazısı
• Eğer, sisteminizde bash yüklü değil ise, veya son sürümünü elde etmek istiyorsanız, GNU'nun sanaldoku yöresinden (http://www.gnu.org) elde edebilirsiniz(Sisteminizde bash olup olmadığını anlamak için bash komutunu çalıştırınız. Eğer, herhabgi bir hatayla karşılaşmıyorsanız, o zaman bash kabuğu yüklü demektir.)